Akdeniz Diyeti Nedir?

Son bir haftadır o diyetten bu diyete koşarken bambaşka bir suda buldum kendimi. Akdeniz diyeti aslında daha doğru kullanımıyla Akdeniz beslenme tipi.  

Akdeniz Diyeti Nedir?

Yıllar süren araştırmalar ile Akdeniz Diyeti en sağlıklı diyet seçilmiş. Bu beslenme şekli aynı zamanda en iyi sağlıklı beslenme tipi, takip edilmesi en kolay diyet, diyabet için en iyi diyet, en iyi kalp-sağlıklı diyet ve en iyi bitki bazlı diyet olarak derecelendirildi. Aslında en lezzetli yiyeceklerden oluşan bir beslenme tarzı da diyebiliriz.

Bununla ilgili ayrıntılı bilgi için isteyebileceğiniz bilimsel bir makaleyi buradan okuyabilirsiniz.

Akdeniz Diyetinin dünyanın en eski diyetlerinden biri olduğu söyleniyor. Michelangelo, Kleopatra, Pablo Picasso, Leonardo Da Vinci ve Napolyon…

Akdeniz Diyetinin Faydaları

Akdeniz diyeti üzerinde, demans, alzheimer, kalp hastalığı, kanser ve uzun ömürlülüğe kadar her şeyin faydasını gösteren binlerce çalışma var. Doktorlar ve diyetisyenler hastalarına Akdeniz Diyetini yemelerini söylüyorlar, ancak diyetin gerçekte ne olduğu konusunda bazı yanlış anlamalar ve eğitim eksikliği var gibi görünüyor.

Akdeniz Beslenme Tipi

Akdeniz beslenme tipi, Akdeniz’i çevreleyen ülkelerde yaşayanların yediği yemek ve yemek tarifleridir. Buna Güney Avrupa’dan (Yunanistan, İspanya, İtalya, Fransa, Arnavutluk, Monako, Hırvatistan, Bosna ve Malta), Orta Doğu’dan (Suriye, İsrail, Kıbrıs, Lübnan ve Filistin) ve Kuzey Afrika’dan (Mısır, Libya) gastronomik lezzetler dahildir. (Fas, Tunus ve Cezayir). Akdeniz Diyetinin kalbi (en sağlıklı insanların yaşadığı yer) genellikle İspanya, İtalya ve Yunanistan ve Akdeniz’in adaları (Girit, Sardunya) olarak kabul edilir. Tarifler ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, temel malzemeler aynıdır.

Akdeniz Diyetinin Malzemeleri

Taze Sızma Zeytinyağı

Geleneksel Akdeniz Diyeti yüksek bir yağ diyetidir (ancak dünyadaki en düşük kalp hastalığı oranlarına sahiptir). 

Ülkemiz bu açıdan oldukça şanslı. Ege bu konuda bize en kaliteli zeytinyağlarını sunabiliyor. En yüksek kalitede, en taze sızma zeytinyağı kullanılması, aşağıdaki iki nedenden dolayı sağlığınız için çok önemlidir:

• Sızma zeytinyağı, zeytinlerin ilk preslenmesinden gelir. Bu, petrolün hala tortu dolu olduğu anlamına gelir. Filtresiz, kalın ve renklidir. Tortu, yağ filtrelendikten sonra büyük ölçüde kaybedilen antioksidanlarla doludur.
• Gerçekten taze olan sızma zeytinyağı, yuttuktan yaklaşık 10 saniye sonra boğazda biber yanmasına neden olur. Yağın yanmasına neden olan bu bileşen ibuprofen içindeki kimyasalları taklit eder. Sadece Yunanistan’da baş ağrısı ve diş ağrılarını tedavi etmek için kullanılan sağlıklı yan etkileri olan çok güçlü bir anti-enflamatuardır.

Yeşiller

Dünyadaki en sağlıklı insanların diyetlerine bakarsanız, ortak paydalardan biri yeşil biberler olabilir. Bu harika sebzeler, A, C ve K vitaminleri dahil olmak üzere vitamin ve minerallerle dolu doğal bir vitamin takviyesi gibidir. Bazı yeşilliklerde sağlıklı Omega-3 yağları bulunur. Acı lezzet sindirimi uyarır ve vücudu iyileştirmeye yardımcı olur. 

Organik Sebze ve Meyveler

Benim sebze meyveyle pek aram olmasa da Akdeniz tipi beslenme ile ilgili araştırmaları okudukça bunu arttırmam gerektiğini anladım. Akdeniz diyetinin öğünlerin çoğu sebze bazlı öğünlerdir. Güveçlerde az miktarda et, bol miktarda sebze ve zeytinyağı bulunabilir. Meyve ve sebzeleri mümkün olduğunca bildiğimiz yerlerden almak yapabileceğimiz en güzel şey. Bu yüzden pazarlar candır diyorum!

Fasulye, fındık ve tohumlar

Akdeniz diyetinin başlıca protein kaynakları ise fasulye, fındık ve tohumlardır. Fasulye, fındık ve tohumlar hemen hemen her gün yenir.

Organik/ Serbest Dolaşımlı Et, Tavuk, Yumurta ve Süt

Kırsal Akdeniz bölgelerinde baktığınız her yerde, kırda dolaşan, ağaçlardan ot ve meyveleri yiyen hayvanlar göreceksiniz. Çimenle beslenen hayvanlar daha zayıf ve daha sağlıklıdır ve tahıllar yerine otlar yedikleri için etlerinde yüksek seviyelerde omega-3 yağ bulunur.  Bu yağlar, kemik sağlığından depresyona kadar her konuda iyileştiricidir. Akdeniz tipi beslenmede piramitin en altında yani ayda 1 kere yenilmesi önerilen besin kırmızı ettir. Beyaz etlerden balık haftada 2 kere yenilebilir.

Balık ve Deniz Ürünleri

Denizden gelen yağlı balıklar sağlıklı omega-3 yağlarıyla doludur. Sardalya ve bir bütün olarak tüketilen diğer balıklar inanılmaz bir kalsiyum kaynağıdır. Akdeniz beslenme tipinde balık ve deniz ürünleri genellikle bol sebze ve zeytinyağlı çorbada pişirilir.

Kepekli Tahıllar

Dünyanın en sağlıklı yerlerine en uzun ömür oranlarıyla seyahat ediyorsanız, diyette daima bol miktarda tahıl bulacaksınız. Akdeniz’in çoğunda, maya yerine, sık sık ekşi hamur mayası ile yapılan ekmekler var. Hamur mayası ekmeği maya ekmeğinden daha düşük bir glisemik indekse sahiptir ve bazı uzmanlar daha sağlıklı olabileceğini düşünüyor. Neredeyse her öğünde yenir, ancak çok fazla miktarda değil ve her zaman bol miktarda sebze, zeytinyağı, bakliyatlar ile birlikte. Aynı şey pirinç ve makarna için de geçerlidir. Makarnanın yanında büyük bir salata, sebzeli güveç ve tahıllar, sebzeler ve beyaz et gibi yan yemekler alacaksınız.

Taze Dağ Otları / Çaylar

Sağlık için bitkisel çaylar her zaman tercih edilmelidir. Tıp fakültesi dekanıyla çalıştığım yıllarda dikkatimi çeken şey şuydu, hocam her zaman bitki çayı içerdi. Sabah, öğle ya da akşam. 4 yıl boyunca, misafirleri geldiğinde bile siyah çay veya kahve içtiğini hiç görmedim. Her zaman bitki çaylarını tercih ederdi. O zaman günde en az iki fincan bitki çayı diyoruz.

Taze Otlar ve Baharatlar

Şifalı bitkilerin ve baharatların sağlığa yararları Akdeniz’de binlerce yıldır bilinmektedir. Kekik gibi pek çok bitki, özellikle ağır bir yemek yedikten sonra sindirime yardımcı olmak için kullanılır. Fas mutfağında kullanılan antienflamatuar zerdeçal, tarçın ve zencefilden, kekik ve fesleğenin immün artırıcı niteliklerine kadar, aromaları arttırmak ve sağlığı geliştirmek için sık sık otlar ve baharatlar kullanılır.

Akdeniz Mutfağını Yaratmak

İlk adım daima mutfağımızı işlenmiş bir mutfaktan Akdeniz mutfağına dönüştürmek. Bence bu eylemin tek başına sağlığınız üzerinde çok büyük faydaları olabilir. Bütün işlenmiş, şekerli yiyecekleri alıp baharatların üzerinden geçip, eski, tatsız olanları atıp yerine taze baharatlarla bir seçki hazırlayın. Keten tohumları, çörek otları, fesleğenleri ön sıraya yerleştirin.

Akdeniz merkezli bir mutfak oluşturmak, şeker, cips ve kurabiye doldurma riski olmadan iyi bir şekilde yemek yemeyi kolaylaştırır. Bir Akdeniz Mutfağı oluşturmak için hangi yiyecekleri satın alacağınız konusunda bir fikriniz olması açısından bir piramit paylaşmak istiyorum.

Sevgilerle…